Tijdens je zwangerschap houden we als verloskundige in Den Haag de hartslag van de baby goed in de gaten. Dat doen we tijdens de controles met een doptone. Gemiddeld ligt de hartslag van een ongeboren baby tussen de 120 en 160 slagen per minuut. Soms zien we dat de hartslag tijdelijk lager is, dat noemen we bradycardie.

Een lage hartslag bij een baby in de buik betekent dat het hartritme trager is dan verwacht voor deze fase van de zwangerschap. De verloskundige houdt tijdens de zwangerschap de hartslag van de baby in de buik goed in de gaten. Tijdens controles luisteren we met de doptone naar het hartje.). We luisteren hierbij naar het aanwezig zijn van de hartslag, de snelheid en het ritme. We horen hierbij gelukkig weinig problemen. Soms kan het hartritme afwijkend zijn, dit kan soms te maken hebben met onrijpheid van het hart. Afhankelijk van je zwangerschapsduur, kan soms extra onderzoek nodig zijn.

Lage hartslag tijdens de bevalling

Tijdens de bevalling houden we de hartslag ook met de doptone in de gaten. Hoe verder de bevalling vordert, hoe vaker we gaan luisteren. Tijdens de uitdrijvingsfase luisteren we bijna na iedere wee. Het is normaal dat de hartslag van het kindje soms tijdelijk wat lager is als reactie op het persen.

Daalt de hartslag tijdens de bevalling langere tijd ver onder de 110 slagen per minuut, dan spreken we van een foetale bradycardie. Meestal herstelt de hartslag van de baby snel weer zodra de wee voorbij is. Soms herstelt het hartritme niet of gaat de hartslag een langere tijd te snel of te langzaam.

Op het moment dat we afwijkende hartslagen horen, kan de hartslag extra gemonitord worden met een CTG.

Wat is een CTG?

Een CTG, CardioTocoGram, of ook wel een hartfilmpje. Met dit apparaat wordt de hartslag van je ongeboren baby en de weeën via sensoren op de buik gemonitord. De ziekenhuizen in Den Haag maken gebruik van draadloze CTG apparaten.

Met een CTG kunnen we nog beter de conditie van het kindje bepalen. We kunnen ook zien wat het effect van de weeën op de hartslag is. Als er inderdaad zorgen zijn over de hartslag van de baby, dragen wij de zorg over aan de arts of verloskundige van het ziekenhuis. De gynaecoloog kan in indien nodig aanvullend onderzoek inzetten.

In sommige gevallen spreken we van foetale nood. Hierbij is het vermoeden dat de baby te weinig zuurstof krijgt in de buik. In zo’n situatie kan de gynaecoloog beslissen om de bevalling te versnellen. Afhankelijk van de fase van de bevalling kan er gekozen worden voor een vacuümverlossing of een keizersnede.

Is een CTG nodig?

Een CTG is niet standaard bij elke bevalling nodig. In veel gevallen wordt de hartslag van de baby gewoon gecontroleerd met een doptone. Maar soms is extra monitoring nodig, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap als:

• Je minder frequent bewegingen dan normaal voelt na 28 weken in de zwangerschap
• Er sprake is van een groeivertraging bij de ongeboren baby
• Bij een afwijkende hartslag tijdens het luisteren met de doptone
• Als er zorgen is over de conditie van het kindje: bijvoorbeeld bij een groeivertraging van de baby of zwangerschapsvergiftiging van de moeder
• Bij een uitwendige versie als het kindje in stuit ligt
• Je 41+3 weken zwanger bent (voor extra controles in afwachting op de bevalling of inleiding)

Tijdens de bevalling krijg je een CTG als:

• Er een afwijkende hartslag is tijdens het luisteren met de doptone
• De baby in het vruchtwater heeft gepoept
• Je een meerling verwacht
• Langdurig gebroken vliezen hebt
• Je een pijnstillingswens hebt
• Andere medische redenen waardoor je onder begeleiding van de gynaecoloog bent

Soorten CTG

Uitwendige CTG

Bij een uitwendige CTG worden twee banden met sensoren om je buik gedaan:

1. Eén sensor meet de hartslag van de baby.
2. De andere sensor registreert de kracht en frequentie van je weeën (de baarmoederactiviteit).

Deze methode is niet pijnlijk en je kunt meestal redelijk goed bewegen. Soms is de registratie van de hartslag lastig bij bepaalde houdingen van moeder of kind en bij bepaalde bewegingen.

Inwendig CTG of caputelektrode/ schedelektrode

Soms is de uitwendige registratie niet duidelijk of betrouwbaar genoeg. Op moment dat er zorgen zijn over de hartslag van het kindje zal de arts of verloskundige van het ziekenhuis een schedelektrode met je bespreken.

Met een schedelelektrode wordt er een klein schroefje in het hoofdje van de baby gedraaid. Dit kan alleen gedaan worden als er al ontsluiting is. Indien de vliezen nog niet gebroken zijn, worden door de plaatsing van de elektrode ook de vliezen gebroken.

Vanwege de manier van plaatsing wordt de schedelelektrode niet zomaar gebruikt. Het voordeel van deze manier van registreren is dat de hartslag veel nauwkeuriger en constanter wordt geregistreerd, ook bij beweging.

Vragen over de hartslag van jouw baby?

Maak je je zorgen over de hartslag van je baby? Of ben je zwanger en wil je weten wat we kunnen doen bij signalen zoals bradycardie of verminderde bewegingen? Bij Carmenta Verloskundigen staan we voor je klaar. Met aandacht, duidelijke uitleg en zorg op maat begeleiden we jou tijdens je zwangerschap, bevalling en de periode erna.

Of je nu een controle wilt, vragen hebt over een CTG, of gewoon even gerustgesteld wilt worden: je bent van harte welkom. Samen zorgen we ervoor dat jij én je baby de beste zorg krijgen.